تشی
نام علمی: Hystrix indica
نام انگلیسی: Indian Crested Porcupine
ویژگی های ظاهری: طول سر و بدن 70تا 90سانتیمتر، طول دم 8تا 10سانتیمتر، طول خارها 18تا 35سانتیمتر و وزن 11تا 25کیلوگرم است. تشی بزرگترین جونده ایران است. به علت داشتن تیغ های بسیار بلند روی بدن شکل مخصوصی دارد که آن را از سایر جوندگان کاملا متمایز می کند. دم نسبت به بدن بسیار کوتاه است. پوزه پهن و پوشیده از موهای زبر است. سبیل ها خیلی بلند است و طول آنها در بالای لب تا 20سانتیمتر میرسد. بدن از موهای زبری پوشیده شده است و قسمتی از این موها در پشت و پهلوها و روی دم تبدیل به خار شده است. در قسمت های مختلف بدن موهای بسیار زبر در زیر و لابلای خارها روئیده است. خارهای ناحیه گردن و شانه نازك و بلند، پشت بدن کوتاه تر و کلفت تر با نوارهای سیاه و سفید و خارهای ناحیه دم کوتاه و سفید هستند.
ویژگی های زیستی: شبگرد است. معمولا دیر وقت از لانه خارج شده و شب های مهتابی کمتر دیده می شود. انفرادی زندگی کرده اما گاهی در گروه های کوچک فامیلی نیز به سر می برد. خواب زمستانی واقعی ندارد ولی گاهی اوقات ممکن است چند ماه از زمستان را در لانه بماند. در دره های تنگ، شکاف سنگ ها، غارها، قنات های متروکه و خرابه ها لانه می سازد. از تمام قسمت های گیاهان تغذیه میکند. برای خوردن ریشه گیاهان، زمین را حفر می کند. به گیاهان غده دار نظیر سیب زمینی علاقه دارد. از میوه هایی مانند خرما و حشرات، مهره داران کوچک و گاهی لاشه حیوانات تغذیه می کند. معمولا برای تامین کلسیم بدن و سائیدن دندان ها، شاخ و استخوان سایر حیوانات را به داخل لانه حمل میکند. حس بویایی و شنوایی قوی ولی بینایی ضعیفی دارد. هر سال یک بار تولیدمثل می کند. دوره آبستنی حدود 112روز به طول می انجامد و هر بار 1تا 4بچه می زاید. طول عمر تشی حدود 15سال و طعمه خوار طبیعی آن پلنگ است.
زیستگاه، پراکندگی و فراوانی: در زیستگاه های جنگلی، کوهستانی، استپی و بیابانی زندگی می کند. تشی به غیر از مناطق شمال غربی و بیابان های کاملا خشک در اکثر مناطق کشور با فراوانی به نسبت بالایی دیده می شود.
وضعیت حفاظتی: مردم برخی از مناطق از گوشت تشی استفاده می کنند. اما به دلیل شبگرد بودن، رژیم غذایی متنوع و کاهش طعمه خواران طبیعی نظیر پلنگ، خطری جدی نسل این گونه را تهدید نمی کند. به همین دلیل در طبقه کمترین نگرانیLC فهرست سرخ IUCN قرار دارد.