موش خانگی

نام علمی: Mus musculus

نام انگلیسی: House Mouse

ویژگی های ظاهری:طول سر و بدن 65تا 100میلیمتر، طول دم 60تا 105میلیمتر، کف پای عقب 15تا 18میلیمتر، طول گوش 11تا 15میلیمتر و وزن 12تا 30گرم است. جوندهای است کوچک با دم نازك و به نسبت بلند که اندازه دم در اکثر نمونه ها از طول سر و بدن تجاوز میکند. موهای بدن کوتاه و نرم و ظریف هستند. رنگ پشت بدن، بالای گردن و روی سر و پهلوها قهوه ای روشن مخلوط با خاکستری است. در بعضی از نمونه ها نیز سایه ای از زرد طلایی در پشت بدن دیده می شود. قسمت پایین بدن از پوزه تا نزدیک دم سفید رنگ است و حدفاصل رنگ تیره پشت و سفید ً پایین بدن مشخص است. لاله گوش نسبتا خوب رشد کرده و در بالا کاملا مدور است و در داخل و خارج با موهای ظریفی پوشیده شده است. چشم ها کوچک و پوزه تا حدی نوك تیز است. دم از موهای کوتاه و ظریفی پوشیده شده است ولی حلقه های غضروفی دم از خارج نمایان هستند. کف پا به استثنای قسمتی از پهلوی پاشنه برهنه است.

ویژگی های زیستی:شبگرد است ولی در انبار ً ها و مناطق نسبتا تاریک روزها هم دیده می شود. بیشتر در مجاورت انسان زندگی می کند ولی اجتماعاتی از این جونده دور از مناطق مسکونی و به صورت وحشی وجود دارد. از غذاهای بسیار متنوعی مانند غلات، حبوبات، سبزیجات و مواد غذایی انسان تغذیه میکند. معمولا مواد غذایی را ذخیره نمی کند ولی لانه اش را در کنار منبع غذا ایجاد می کند. موش خانگی به خوبی از موانع بالا میرود، شناگر ماهری است، حس بویایی و شنوایی بسیار قوی دارد و در مواقعی که به دنبال غذا می رود مسیر خود را نشانه گذاری می کند. در شرایط مناسب در سرتاسر سال قادر به جفتگیری و تولیدمثل است. ماده ها 4تا 6بار در سال و در برخی شرایط 14بار می زایند. مدت آبستنی 19تا 23روز و تعداد بچه ها در هر زایمان بین 3تا 12عدد است. سه هفته شیر می خورند و در حدود 45روزگی بالغ میشوند. متوسط طول عمر حدود 2سال است ولی گاهی تا 6سال هم عمر می کنند.

زیستگاه، پراکندگی و فراوانی: موش خانگی تقریبا در همه نقاط ایران به استثناء قسمت های کاملا خشک و نامناسب برای زندگی، مانند دشت کویر و کویر لوت، وجود دارد.

وضعیت حفاظتی:گونه ای فراوان با پراکندگی بسیار گسترده است و در اکثر سکونتگاه های انسانی حضور دارد، به همین دلیل در طبقه کمترین نگرانی LC فهرست سرخ IUCN قرار دارد.