کفتار

نام علمی: Hyaena hyaena

نام انگلیسی: Striped Hyena

ویژگی های ظاهری:طول سر و بدن 112تا 184سانتیمتر، طول دم 25تا 47سانتیمتر، ارتفاع بدن 60تا 94سانتیمتر و وزن 25تا 55کیلوگرم است. نر و ماده کاملا هم شکل هستند. سر و آرواره بزرگ و دندان های بسیار محکمی دارد چنانکه استخوان ران الاغ را می تواند خردکند. گوش ها بزرگ و پهن هستند. گردن خمیده به سمت پایین، دست ها بلندتر و قوی تر از پاها و دم متوسط با موهای بلند است. یال بلند و به نسبت پر مویي از پشت گردن تا دم کشیده شده است که هنگام تهدید و نزاع بلند شده و جثه اي بزرگتر به آن مي بخشد. موهای بدن به رنگ سفید مایل به کرم تا خاکستری روشن با نوارهای سیاه تا قهوه ای مایل به سیاه است. پوزه و اطراف چشم ها تیره و لکه سیاهی زیر گردن دیده می شود. در زمستان موهای ناحیه پشت بلند و انبوه و خاکستری رنگ است. پنجه رو است و پاهای جلو و عقب هر یک 4انگشت دارند. هنگام حرکت دست و پاي هر طرف از بدن را با هم حرکت مي دهد.

ویژگی های زیستی: به صورت انفرادی دیده می شود. ولی کفتار مادر و توله هاي سال قبل گروهي را براي پرورش توله هاي جدید تشکیل مي دهند. شبگرد است و با نزدیک شدن غروب فعالیت خود را آغاز می کند و دوباره با روشن شدن هوا به لانه خودکه در شکاف های طبیعی یا انسان ساخت است باز می گردد. از مشخصات لانه کفتارها وجود بقایاي استخوان، شاخ و موي جانوراني است که توسط کفتار به این مکان آورده شده اند. لانه ها ممکن است چندین ورودي داشته باشند. ً عمدتا لاشه خوار است ولی از تخم پرندگان و لاكپشت ها، پستانداران و خزندگان کوچک، حشرات و میوه ها نیز تغذیه میکند. به کمک پوزه کشیده و حس بویایی قوی می تواند بوی لاشه ها را از فواصل چند کیلومتری تشخیص دهد. جفتگیری در تمام سال امکانپذیر است. دوره بارداری 90 تا 92روز به طول میانجامد و 1تا  5معمولا 2تا 3 نوزاد با وزن تقریبی 700گرم به دنیا می آورد. نوزادان پس از 5تا 8روز چشم باز می کنند و 5/2تا 3ماه از شیر مادر تغذیه می کنند. در 2تا 3سالگی بالغ می شوند و در اسارت تا 24سال عمر می کنند. جانور ساکتي است و به ندرت از آن صدایي شنیده مي شود. در هنگام تهدید صدایي شبیه به خرخر همراه با ناله از آنها شنیده مي شود.

زیستگاه، پراکندگی و فراوانی: در زیستگاه های مختلفی از جمله بیابان، استپ و کوهستان یافت می شود و در اکثر مناطق کشور به جز شمال و شمال غرب ایران با فراوانی اندکی یافت می شود.

وضعیت حفاظتی: در طبقه نزدیک به تهدیدNT فهرست سرخ IUCN قرار دارد. همه ساله تعداد زیادی از کفتارها بواسطه شکارچیان، مردم بومی، تصادفات جاده ای و یا خوردن لاشه مسموم تلف می شوند. حفاظت از آنها نیازمند برنامه آموزشی و آگاهی رسانی به ویژه در جوامع روستایی است.