گیلار

نام علمی: Anas penelope

نام انگلیسی: Eurasian Wigeon

ویژگی‌های ظاهری

طول بدن 45 تا 51 سانتیمتر و گستردگی بال‌ها 75 تا 86 سانتیمتر است. از اردک‌های روی‌آب‌چر با اندازه متوسط، منقار کوچک به رنگ خاکستری مایل به آبی با نوک سیاه، دم نوک‌تیز و بال‌های باریک است. نر و ماده متفاوت و دارای اندک تغییرات فصلی هستند. پرنده نر در دوره جوجه‌آوری با سر و گردن قرمز بلوطی و تارک و پیشانی کرم مایل به زرد به آسانی از سایر اردک‌ها قابل تشخیص است. روتنه خاکستری، جلوی بال‌ها سفید، آینه بالی سبز تیره با حاشیه سیاه و شاه‌پرهای اولیه خاکستری مایل به قهوه‌ای دارد. سینه مایل به صورتی، پهلوها خاکستری، شکم سفید و پوش‌پرهای زیر دم سیاه است. پرنده ماده به دو شکل حنایی یا خاکستری دیده می‌شود، شکم سفید و آینه بالی مایل به سیاه با حاشیه سفید دارد. پرنده نر در دوران پرریزی حنایی رنگ و شبیه به ماده ولی پهلوهایش خرمایی‌تر و جلوی بال‌ها سفید است. پرنده نابالغ شبیه به ماده بالغ است ولی زیر‌تنه آنها اغلب خال‌دار و آینه بالی نیز مات‌تر دیده می‌شود.

ویژگی‌های زیستی

مصب‌ها، چمنزارهای غرقابی فصلی، دریاچه‌های آب شیرین، خلیج‌های ساحلی، پیکره‌های آبی لب‌شور، آب‌های کم‌عمق دارای پناه، مناطق جزر و مدی با بستر گلی و ماسه‌ای و یا تالاب‌های نمکی موجود در طول سواحل را به عنوان زیستگاه برمی‌گزیند. پرنده‌ای بسیار اجتماعی است و اغلب در دسته‌های بزرگ دیده می‌شود. به راحتی روی زمین راه می‌رود و به طور عمودی از سطح آب به پرواز در می‌آید و با بال‌زدن‌های سریع پرواز می‌کند. بیشتر غذای خود را از سطح آب و به ندرت با فرو بردن سر و گردن به زیر آب به دست می‌آورد. تنها اردکی است که در گله‌های متراکم در لابه‌لای علف‌های کوتاه به تغذیه می‌پردازد. همچنین در تالاب‌های نمکی و حاشیه آب از برگ‌ها، ساقه‌ها، ریزوم‌ها، دانه‌ها و گاهی از مواد جانوری تغذیه می‌کند.

پراکنش و فراوانی

به تعداد فراوان در اغلب پیکره‌های آبی عمده کشور زمستان‌گذرانی می‌کند.

وضعیت حفاظت

در فهرست پرندگان حمایت‌شده جهانی و ملی قرار ندارد.