سلیم شنی بزرگ
نام علمی: Charadrius leschenaultii
نام انگلیسی: Greater Sand Plover
ویژگیهای ظاهری:
طول بدن 22 تا 25 سانتیمتر و گستردگی بالها 53 تا 60 سانتیمتر است. سلیمی با جثه متوسط که شباهت زیادی به «سلیم شنی کوچک» دارد، اما با جثه بزرگتر، پاها و منقار بلندتر متمایز میشود (طول منقار تقریباً یک و نیم برابر فاصله قاعده منقار تا چشمها). یک لکه سفید در جلوی پیشانی از آن تمایز مییابد. نر و ماده متفاوت هستند و تنها پرنده نر تغییرات فصلی دارد. در دوره جوجهآوری، نر دارای تارک سر و روتنه قهوهای شنی، لکه سفیدی در جلوی پیشانی، لکه چشمی سیاه و نوار سینۀ بلوطی پررنگی است که تا حدودی در روتنه و پهلوها هم دیده میشود. در خارج از این دوره، پرنده نر الگوی سیاه صورت و رنگ بلوطی بدن خود را از دست میدهد و شبیه ماده میشود. پرنده نابالغ شبیه پرنده ماده است، ولی سر نخودی رنگ و روتنه به دلیل حاشیه رنگپریده پرها، فلسدار به نظر میرسد.
ویژگیهای زیستی:
این پرنده در حاشیههای ماسهای یا گلی دریاچههای شور و لبشور، مصبهای گلی، پیكرههای آبی ساحلی، شورهزارها، سواحل ماسهای، صخرههای مرجانی و استپهای با سطوح گلی و لجنی خشک زیست میکند. رفتار آن شبیه «سلیم شنی کوچک» است. این پرنده اجتماعی است و معمولاً در دستههای بزرگ همراه با سایر کنارآبچرها دیده میشود. بیشتر از حشرات، به ویژه سوسکها تغذیه میکند. جوجهآوری از اواسط اسفند تا اواسط فروردین در حاشیه پیكرههای آبی و گاهی در جزایر درون دریاچهها آغاز میشود. تکهمسر است و آشیانههایش گودی کمی عمق روی زمین در خاکهای نرم یا ماسهای است که با اندکی مواد گیاهی اطراف و خار و خاشاک پوشیده میشود. معمولاً سه یا گاهی دو تخم بیضی، صاف، زرد مایل به نخودی کمرنگ، با خالهای قهوهای مایل به سیاه تا قهوهای و خاکستری رنگ پریده میگذارد. تفریخ تخمها بیش از 24 روز طول میکشد. جوجهها در بدو تولد پوشیده از کرک، توانمند و برای تغذیه مستقل از والدین هستند.
پراکنش و فراوانی:
جوجهآوری این پرنده به صورت نادر و نامنظم در اطراف دریاچه ارومیه، بوشهر (مناطق مند و حله) و شمال شرقی خراسان به ثبت رسیده است. در سواحل جنوبی کشور از استان خوزستان تا مرز پاکستان و گاهی در استان فارس زمستانگذرانی میکند. همچنین در زمان مهاجرت به شکل عبوری در نواحی جنوبی دریای خزر، به ویژه در میانکاله و به ندرت در غرب کشور دیده میشود.
وضعیت حفاظت:
این پرنده در فهرست پرندگان حمایتشده جهانی و ملی قرار ندارد.