سهرة‌پیشانی‌سرخ
نام علمی: Serinus pusillus
نام انگلیسی: Red-fronted Serin
ویژگی‌های ظاهری
طول بدن 11.5 تا 12.5 سانتیمتر و گستردگی بال‌ها 21 تا 23 سانتیمتر است. سهره‌های کوچک‌جثه که به واسطۀ سر سیاه و لکهٔ قرمز درخشان در پیشانی به آسانی از سایر سهره‌ها قابل تفکیک است. نر و ماده تقریبا هم‌شکل و دارای اندک تغییرات فصلی هستند. در پرندۀ نر بالغ سر، پس گردن، گلو و سینه سیاه دودی همراه با رگه‌هٔ خاکستری مایل به زرد است و در جلوی پیشانی و بخش جلویی تارک سر لکهٔ قرمز درخشانی دیده می‌شود. روتنهٔ سفید مایل به زرد و رگه‌هٔ قهوه‌ای مایل به سیاه ضخیم و مشخصی دارد. بال‌ها سیاه و حاشیه و نوک پوش‌پرهای میانی و بزرگ‌تر روی بال‌ها مایل به سفید است که دو نوار بالی مشخص روی بال‌ها تشکیل می‌دهند. دمگاه زرد نخودی، دم تقریبا سیاه و قاعدۀ پرهای کناری آن زرد نارنجی است. سینه زرد کم‌رنگ است و پهلوها سفید خاکستری هستند و رگه‌هٔ قهوه‌ای مایل به سیاه ضخیم و مشخصی دارند. مابقی زیرتنه سفید است. پوش‌پرهای زیر بال‌ها نیز زرد کم‌رنگ دیده می‌شوند. منقار و پاها قهوه‌ای مایل به سیاه هستند. پرندۀ ماده شباهت زیادی به نر دارد ولی لکهٔ قرمز جلوی پیشانی کوچکتر و گاهی به رنگ نارنجی دیده می‌شود، بدن خاکستری‌تر و دمگاه مانند روتنه رگه‌ه است. در پرندۀ نابالغ جلوی پیشانی، تارک سر، صورت، گونه‌ها و گلو قهوه‌ای نخودی است، روتنه و دمگاه قهوه‌ای خاکستری همراه با رگه‌هٔ قهوه‌ای مایل به سیاه دیده می‌شود و زیرتنه رگه‌هٔ سیاه و نخودی دارد.
ویژگی‌های زیستی
جنگل‌های سرو کوهی، چمنزارهای کوهستانی، دره‌های سنگی تنگ و یا وسیع با بوته‌های پراکنده و شیب‌های برهنهٔ کوهستان‌ها با گیاهان اندک را به عنوان زیستگاه برمی‌گزیند و زمستان‌ها به ارتفاعات پایین‌تر و حتی باغ‌ها و پرچین‌ها، روستاها و باغچه‌های منازل مسکونی روی می‌آورد. پرنده‌ای اجتماعی است و در طول سال به ویژه در زمستان در دسته‌های بزرگ دیده می‌شود. پروازی سریع و سبک با بال‌زدن‌های تند و حرکات موجی شکل شبیه به سهره دمگاه زرد دارد. از بذر و میوه گیاهان و گاهی از حشرات کوچک تغذیه می‌کند.
جوجه‌آوری
جوجه‌آوری از اواسط فروردین و به صورت منزوی و یا با تشکیل گروه‌های کوچک در مجاورت سایر گروه‌ها در دامنه‌های سنگی و صخره‌ای کوهستان‌ها با گیاهان اندک و پراکنده آغاز می‌شود. تک‌همسر است و آشیان‌هایش کاسه‌ای به نسبت حجیم از علوفه، پوست درختان، ساقه‌های گیاهان و خزه است که آن را روی درختان یا بوته‌های انبوه و یا در شکاف سنگ‌ها و صخره‌ها بنا می‌کند و درونش را با الیاف گیاهی نرم، مو، پشم و پر می‌پوشاند. معمولا سه تا پنج تخم نیمه بیضی کوتاه، صاف، صیقلی، آبی بسیار کم‌رنگ، با خال‌ها و لکه‌های مایل به صورتی و سیاه مایل به بنفش و به ابعاد 16.6 × 12.7 میلی‌متر می‌گذارد. تفریخ تخم‌ها 11 تا 16 روز به طول میانجامد. جوجه‌ها در بدو تولد پوشیده از کرک، ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند، در 15 تا 17 روزگی آشیانه را ترک می‌کنند ولی همچنان در حدود پنج تا هفت روز پس از آن توسط پرندۀ نر مراقبت و تغذیه می‌شوند و در این زمان پرندۀ ماده اقدام به گذاشتن دومین دستۀ تخم می‌کند.
پراکنش و فراوانی
مقیم به نسبت معمول جنگل‌های ارس در سراسر رشته‌کوه‌های اصلی کشور است، در آذربایجان در ارتفاعات بالای 2500 متر، در استان مازندران در ارتفاعات 1800 تا 4000 متر و در استان‌های کرمان و سیستان و بلوچستان در ارتفاعات 2500 تا 3500 متر به سر می‌برد. زمستان‌ها تا حدی به ارتفاعات پایین‌تر مهاجرت می‌کند.
وضعیت حفاظت
در فهرست پرندگان حمایت شده جهانی و ملی قرار ندارد.
