دارکوب سوری(دارکوب باغی)

نام علمی: Dendrocopos syriacus

نام انگلیسی: Syrian Woodpecker

ویژگی‌های ظاهری:
این دارکوب دارای طول بدن 22 تا 23 سانتیمتر و گستردگی بال‌ها 34 تا 39 سانتیمتر است. جثه‌اش متوسط و شباهت زیادی به «دارکوب خالدار بزرگ» و «دارکوب بلوچی» دارد. اما برخلاف گونۀ اول، نوار شاربی به پس سر نمی‌رسد و قرمزی پوش‌پرهای زیر دم کمرنگ‌تر است. همچنین به دلیل جثه بزرگتر، لکه قرمز در پس سر در پرنده نر (نه تارک سر کاملاً قرمز) و نوار شاربی بلندتر از گونه دوم قابل تفکیک است.
نر و ماده هم‌شکل بوده و فاقد تغییرات فصلی هستند. در پرندۀ نر بالغ، پیشانی مایل به سفید، تارک سر سیاه و لکه قرمز مشخصی در پس سر دارد. روتنۀ سیاه با لکه‌های سفید بزرگی روی شانه‌ها است. روی شاه‌پرهای پرواز، لکه‌های سفیدی دیده می‌شود که تشکیل نوارهای طولی روشنی در امتداد بال‌ها می‌دهند. زیرتنه سفید نخودی و در پهلوها رگه‌وارۀ تیره کمی دارد و بخش عقبی شکم و پوش‌پرهای زیر دم قرمز کمرنگ است. دم سیاه همراه با چند خال سفیدرنگ در حاشیه است.
پرندۀ ماده شبیه به نر است اما لکه قرمز پس سر را ندارد. پرندۀ نابالغ رنگ پریده‌تر از بالغ‌ها است. تارک سر قرمز و در دو طرف به خطوط سیاه محدود می‌شود. طوق سینۀ قرمزکمرنگ دارد. پهلوها با رگه‌وارۀ بیشتر، قرمزی پوش‌پرهای زیر دم کمرنگ‌تر و لکه‌های سفید شانه با رگه‌وارۀ سیاه نامشخص دیده می‌شود.
زیرگونه D. s. milleri که احتمالاً از دورگه شدن این گونه و «دارکوب بلوچی» است، دارای بال‌هایی بلندتر از هر دو است (13.2 تا 13.9 میلی‌متر در این زیرگونه، 12.4 تا 13.1 میلی‌متر در زیرگونه D. s. syriqcus و 11.6 تا 12.6 میلی‌متر در «دارکوب بلوچی»).

ویژگی‌های زیستی:
این دارکوب در درختزارهایی با درختان پراکنده، باغ‌های بزرگ، پارک‌ها و کشتزارهایی با درختانی پراکنده در حاشیه را برای زندگی برمی‌گزیند. در خارج از دوران جوجه‌آوری، پرنده‌ای منزوی است و در گسترۀ خانگی جداگانه به سر می‌برد، اما در مناطقی که منابع غذایی فراوان در دسترس باشد، به دور هم جمع می‌شوند.
پرواز آن سریع و موج‌دار است و شامل سه تا هفت بال‌زدن سریع و سرخوردن با بال‌های بسته است. این دارکوب به ندرت بر روی زمین دیده می‌شود و بیشتر از حشرات از اندازهٔ عنکبوت‌ها تا سوسک‌های بزرگ تغذیه می‌کند. برخلاف سایر دارکوب‌ها، آن‌ها را از سطح یا زیر پوست درختان یا از سطح زمین صید می‌کند. همچنین در فصول مختلف سال از مقادیر قابل توجهی از مواد گیاهی استفاده می‌کند.

جوجه‌آوری:
جوجه‌آوری از اوایل اردیبهشت با تشکیل قلمرو آغاز می‌شود. این دارکوب تک‌همسر است و آشیانه‌اش را در حفره‌های درختان بنا می‌کند. معمولاً پنج تا هفت و گاهی سه تا هشت تخم بیضی، صاف، صیقلی و سفید رنگ به ابعاد 26.1 × 18.9 میلی‌متر می‌گذارد. تفریخ تخم‌ها نه تا 14 روز به طول می‌انجامد. جوجه‌ها در بدو تولد عریان، ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند. پرورش جوجه‌ها 17 تا 25 روز طول می‌کشد.

پراکنش و فراوانی:
زیرگونه D. s. syriqcus در درختزارهای باز و باغستان‌های نواحی غربی کشور تا استان سمنان و نواحی جنوب شرقی از جنگل‌های بلوط کوه‌های زاگرس تا استان ارتفاعات کرمان دیده می‌شود. همچنین در بندرعباس در استان هرمزگان در جنگل‌های سروکوهی واقع در مناطق مرتفع کوهستانی مشاهده شده است.
زیرگونه D. s. milleri به صورت یک جمعیت منزوی در کوه تفتان در استان سیستان و بلوچستان ثبت شده است، ولی اخیراً گزارشی جدید از آن در دست نیست.

وضعیت حفاظت:
این دارکوب در فهرست پرندگان حمایت‌شده جهانی و ملی قرار ندارد.