طرقه کبود

نام علمی: Monticola solitarius

نام انگلیسی: Blue Rock Thrush

ویژگی‌های ظاهری:
طول بدن 21 تا 23 سانتیمتر و گستردگی بال‌ها 33 تا 37 سانتیمتر است. طرق‌هایی به نسبت درشت‌جثه با بدنی کشیده و منقاری به نسبت دراز است. نر و ماده متفاوت و دارای اندک تغییرات فصلی هستند. پرندهٔ نر بالغ در دورهٔ جوجه‌آوری خاکستری مایل به آبی تیره و بال‌ها، پشت و دم سیاه مات دارد. در خارج از این دوره، پرندهٔ نر به واسطهٔ حاشیهٔ خاکی رنگ پرهای روتنه، نوک سفید رنگ پوشپرهای روی بال‌ها، نوک قهوه‌ای رنگ پرهای سینه و نوک سفید نخودی پرهای شکم، لکه‌لکه به نظر می‌رسد. در پرندهٔ ماده تارک سر، روتنه و پوشپرهای روی بال‌ها خاکستری قهوه‌ای دیده می‌شود، دم و شاهپرهای پرواز قهوه‌ای تیره و حاشیهٔ نخودی باریک دارد، چانه، گلو و گونه‌ها خال‌های نخودی قهوه‌ای و مابقی زیرتنه رگه‌های نخودی دارد. پرنده نابالغ شبیه به پرنده ماده ولی فاقد رنگ آبی است و بیشتر قهوه‌ای تیره به چشم می‌آید، روتنه خال‌های نخودی و هلال‌های تیره دارد و لکه‌های زیرتنه باریک‌تر و نامنظم‌تر هستند.

ویژگی‌های زیستی:
دامنه‌های شیبدار با واریزه‌های سنگی و صخره‌ای، دره‌ها و آبکنده‌های صخره‌ای و بیرون‌زدگی‌های سنگی را به عنوان زیستگاه برمی‌گزیند. معمولاً تکزی و قلمروطلب است و به ندرت در گروه‌های کوچک دیده می‌شود. بیشتر از بی‌مهرگان و مارمولک‌ها تغذیه می‌کند و برای شکار آنها معمولاً بر لبهٔ قطعه سنگ‌ها و تخته سنگ‌های بزرگ می‌نشیند و پس از یافتن طعمه با پروازی سریع طعمهٔ مورد نظر خود را از روی زمین صید می‌کند. همچنین حشرات در حال پرواز را تعقیب و شکار می‌کند. گاهی نیز از بذر گیاهان تغذیه می‌کند.

جوجه‌آوری:
جوجه‌آوری از اواسط فروردین و با تشکیل قلمرو در دامنه‌های سنگی و صخره‌ای و بیرون‌زدگی‌های سنگی و گاهی در ساختمان‌های مخروبه آغاز می‌شود. تک‌همسر است و آشیانه‌هایش کاسه‌ای بزرگ و سست از علوفه و خزه‌ها است که آن را در شکاف سنگ‌ها، صخره‌ها و ساختمان‌ها بنا می‌کند و درونش را با الیاف نرم گیاهی می‌پوشاند. معمولاً چهار تا پنج و گاهی سه تا شش تخم نیمه‌بیضی، صاف، صیقلی، آبی بسیار کمرنگ، گاهی همراه با خال‌های قهوه‌ای مایل به قرمز و به ابعاد 27.3 × 19.9 میلی‌متر می‌گذارد. تفریخ تخم‌ها 12 تا 15 روز به طول می‌انجامد. جوجه‌ها در بدو تولد پوشیده از کرک، ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند. در حدود 17 روزگی آشیانه را ترک می‌کنند ولی تا مدتی پس از آن همچنان توسط والدین مراقبت و تغذیه می‌شوند. معمولاً دو دسته تخم در هر دورهٔ جوجه‌آوری می‌گذارد.

پراکنش و فراوانی:
تابستان‌گذرانی معمول ارتفاعات میانی کوه‌های آذربایجان، البرز، شمال خراسان، زاگرس و ارتفاعات استان کرمان و تفتان و بزمان در استان سیستان و بلوچستان است. تعداد کمی نیز در مرکز و جنوب استان فارس جوجه‌آوری می‌کنند که احتمالاً مقیم این منطقه هستند. همچنین زمستان‌گذرانی کمیاب کوه‌پایه‌های غربی زاگرس، مرکز و جنوب استان فارس و حاشیهٔ شرقی خلیج فارس تا شرق استان هرمزگان محسوب می‌شود.

وضعیت حفاظت:
در فهرست پرندگان حمایت‌شده جهانی و ملی قرار ندارد.