کاراکال

نام علمی: Caracal caracal

نام انگلیسی: Caracal

ویژگی‌های :

طول سر و بدن 55 تا 90 سانتی‌متر، طول دم 22 تا 34 سانتی‌متر، ارتفاع بدن 40 تا 50 سانتی‌متر و وزن 8 تا 18 کیلوگرم است. نر و ماده هم‌شکل ولی ماده‌ها اندکی کوچک‌تر از نرها هستند. قامت بلند و استخوانی، گوش‌های بزرگ و مثلثی شکل و یک دسته موی سياه و بلند در نوک آن (تقريبا 6 سانتی‌متر)، دست و پای بلند، دم متوسط بدون انتهای سياه‌رنگ و کف پای پهنی دارد. موهای پشت بدن به‌طور یکنواخت قهوه‌ای روشن يا دارچينی و موهای زیر بدن، گلو و زیر چشم‌ها سفید است. از معدود گربه‌سانانی است که هيچ خط و خالی روی بدن ندارد که احتمالا سازگاری برای زيستن در مناطق بیابانی است.

ویژگی‌های زیستی :

اغلب شب‌گرد است. اوایل غروب و صبح زود فعالیت بیشتری دارد. گاهی روزها نیز دیده می‌شود (در فصل زمستان روزها نیز به جستجوی شکار می‌پردازد). به صورت انفرادی زندگی می‌کند و قلمرو وسیعی دارد. در زیر بوته‌ها، شکاف سنگ‌ها و حفره‌های طبیعی لانه می‌سازد و کف آن را با پشم و پر می‌پوشاند. معمولاً روزها در زیر بوته‌ها استراحت می‌کند. حیوان بسیار چابکی است، به طور عمودی به هوا می‌پرد و پرندگان را در هوا می‌گیرد. موقعی که با دسته‌ای از پرندگان مواجه می‌شود، به سرعت تعدادی از آنها را در زمین و هوا شکار می‌کند. کاراکال در برخورد با انسان و وسایل نقلیه حیوان بسیار ترسویی است، گاهی با مشاهده اتومبیل به شدت متوحش و بی‌حرکت می‌شود، به طوری‌که آن را می‌توان با دست گرفت (تاکنون محیط‌بانان در چندین مورد به تصور اینکه حیوان مریض است آن را دستگیر کرده‌اند). کاراکال به آسانی رام و تربیت می‌شود. در گذشته آن را برای شکار خرگوش، آهو، روباه و پرندگان تربیت می‌کردند. غذای آن به طور غالب پستانداران کوچک، به‌خصوص جوندگان است و در شکار پرندگان مهارت زیادی دارد. گاهی اوقات حتی به پستانداران بزرگ جثه‌ای مانند جبیر نيز حمله می‌کند. اين جانور حتی قادر است آب مورد نياز بدنش را از طعمه‌اش تأمين نمايد.تک‌همسر بوده، در زمستان جفت‌گيری می‌کند و پس از 68 تا 81 روز، 1 تا 6 (معمولا 2 تا 3) توله به‌دنيا می‌آورد. توله‌ها در زمان تولد 200 تا 250 گرم وزن دارند و پس از 4 تا 10 روز چشمانشان باز می‌شود. در حدود 9 تا 10 ماهگی از مادر جدا می‌شوند و در 2 سالگی بالغ می‌شوند.در طبيعت تا 15 سال و در اسارت تا 19 سال عمر می‌کند.

زیستگاه، پراکندگی و فراوانی :کاراکال در زیستگاه‌های بیابانی، استپی و حتی درخت‌زارهای کوهستانی زندگی می‌کند. در اکثر مناطق مرکزی، برخی از مناطق غربی، جنوب شرقی و شمال شرقی پراکندگی دارد. در مناطق بیابانی مرکز ایران فراوان‌تر است و در سال‌های اخیر در استان‌های سمنان، یزد و اصفهان بیشتر دیده شده است.

وضعیت حفاظتی کاراکال:

براساس قوانين سازمان حفاظت محيط زيست در زمره گونه‌های حمایت شده است. اين جانور در گروه کمترین نگرانی (LC) فهرست سرخ IUCN و در قاره آسيا در پيوست I کنوانسيون CITES قرار دارد. به نظر می‌رسد از جمله گربه‌سانانی است که به‌دلیل زندگی در مناطق دورافتاده، خشک و عدم تعارض با انسان از وضعيت مناسبی برخوردار است. سگ گله مهم‌ترین عامل تهدید این گوشتخوار در ایران محسوب می‌شود.