گراز (خوك وحشی)
نام علمی: Sus Scrofa
نام انگلیسی: Wild Boar
ویژگی های ظاهری:طول سر و بدن 100تا 185سانتیمتر، طول دم 16تا 30سانتیمتر، ارتفاع بدن 60تا 110سانتیمتر و وزن 50تا 300کیلوگرم است. گراز ظاهری کاملا مشخص دارد. بدن حجیم و سنگین، سر بزرگ و گردن کوتاه و کلفت است. دست و پاها کوتاه و دارای چهار انگشت که هر کدام به سم ختم میشود ولی فقط دو انگشت میانی روی زمین قرار میگیرد. چشم ها ریز و در قسمت عقب صورت قرار گرفته است. پوزه دراز و استوانه ای شکل است و در نوك نعلبکی مانند آن سوراخ های بینی قرار دارند. موهای بلند و زبری به رنگ قهوه ای تا خاکستری دارد. بعضی مواقع رنگ بدن زرد کرم میشود. پوشش بدن بچه ها پوشیده از نوارهای زرد و قهوهای است. دندان های نیش در هر دو فک بالا و پایین وجود دارد که برای دفاع و زیر و رو کردن خاك برای یافتن ریشه گیاهان به کار گرفته میشوند. دندان های نیش در نرها رشد زیادی یافته و به صورت نیم دایره به طرف بالا و بیرون مایل است
ویژگی های زیستی: در مناطقی با امنیت کافی روز و شب فعال است، اما در مناطق ناامن تنها شبها فعالیت میکند. به صورت اجتماعی زندگی میکند. ماده ً ها غالبا با نوزادان و بچه های سالهای قبل و نرها به صورت تک یا در مجاور یکدیگر مشاهده میشوند. همه چیز خوار است. گراز نه تنها از ریشه گیاهان بلکه از کرمها، حشرات، کرمینه ها (لاروها)، پستانداران کوچک، تخم پرندگان، میوه بلوط، غلات، لاشه ها و زباله تغذیه میکند. اندازه گستره خانگي آن به دسترسي به مواد غذایي وتنش ناشي از انسان بستگي دارد. معمولا خوك وحشي گستره خانگي خود را ترك نميکند. خوك هاي جوان، به ویژه نرها، گاهي پراکنده شده و ميکوشند به گروه هاي دیگر بپیوندند. توانایی دو بار زایمان در سال را دارد. معمولا در اواخر پاییز و اوایل زمستان جفتگیری میکند. نرهای قوی با چندین ماده جفتگیری میکنند. مدت آبستنی حدود 115روز است. ماده قبل از زایمان گودال کوچکی حفر میکند و سطح آن را با برگ و علف می پوشاند. در هر زایمان 4تا 8و گاهی تا 12نوزاد به دنیا میآورد. نوزادان 2تا 3ماه شیر میخورند و تا یک سالگی به مادر وابسته هستند. در 18ماهگی بالغ میشوند. شناگر ماهری است. حس بویایی بسیار قوی دارد و قادر است مواد غذایی موجود در زیر زمین را با استفاده از حس شامه پیدا کند. طول عمر در طبیعت 8تا 10و در اسارت 20سال است.
زیستگاه، پراکندگی و فراوانی: به غیر از مناطق کاملا بیابانی و خشک در اکثر زیستگاه های ایران، حتی در جنگلهای حرا با فراوانی بالایی زندگی میکند. مناطق پر آب و تالابی با پوشش گیاهی بلند، به ویژه نیزارها را ترجیح میدهد. در مناطق خشکتر در لابه لای گیاهان بلند نظیر گز ساکن میشود.
وضعیت حفاظتی: به دلیل سازش بالای این گونه با شرایط محیطی مختلف، استفاده از مواد غذایی متنوع و تولیدمثل زیاد در طبقه «کمترین نگرانی» LC فهرست سرخ IUCN قرار دارد.
جمعیت این گونه در بعضی از مناطق ایران، به علت حرام بودن گوشت و تولیدمثل زیاد افزایش یافته و آفت محصولات کشاورزی شده است.
