ول حفار کردی
نام علمی: Ellobius lutescens
نام انگلیسی: Transcaucasian Mole-vole
ویژگی های ظاهری: طول سر و بدن 90تا 120میلیمتر، طول دم 9تا 19میلیمتر، طول کف پای عقب 17تا 26میلیمتر و وزن حدود 24تا 81گرم است. از ول حفار افغانی کوچکتر و از ول حفار ترکمنی بزرگتر است. رنگ پشت بدن خاکستری قهوه ای و زیر بدن خاکستری روشن است. گاهی اوقات لکه های سفید یک سانتیمتری در ناحیه شکم دیده میشود. کف دست و پا برهنه است و روی آن با موهای سفید پوشیده شده است.
ویژگی های زیستی: جوندهای اجتماعی است و زندگی زیرزمینی دارد. در سطح زمین فقط هنگام کنار زدن خاك های حاشیه لانه دیده می شود. دارای دوره زندگی کاملا متفاوتی نسبت به سایر جوندگان است، پس از بهار وارد دوره رخوت حاصل از گرما می شود و این وضعیت تا پاییز به طول می انجامد. در آبان و آذر و پس از بارندگی و سرد شدن هوا شروع به حفر دالان های متعددی می کند که گاهی تا یک متر عمق دارند ولی لانه ها معمولا سطحی هستند. شب ها حفاری میکند ولی در اواخر پاییز روزها هم به حفر خاك می پردازد. از قسمت های زیرزمینی گیاهان مانند ریشه و غده ها تغذیه میکند. مکان کلونی ها بسیار متغیر است. این گونه در فصل بهار به ذخیره مواد غذایی می پردازد تا بتواند فصل تابستان را در اعماق لانه اش سپری کند، ولی تا کنون ذخیره مواد غذایی برای فصل زمستان دیده نشده است. در بهار و تابستان تولیدمثل می کند و هر بار 3تا 5بچه می زاید.
زیستگاه، پراکندگی و فراوانی: در علفزارهای کوهستانی و استپ های مرتفع با ارتفاع 700 تا 2500متری از سطح دریا زیست می کند. از اصفهان تا مناطق شمال غربی ایران گزارش شده است. جمعیت های فراوانی دارد تا جایی که در بعضی مناطق 240فرد در هکتار مشاهده شده است.
وضعیت حفاظتی: به دلیل پراکندگی وسیع و نداشتن تهدیدی خاص در طبقه کمترین نگرانیLC فهرست سرخ IUCN قرار دارد.