مار شاخدار ایرانی (افعی شاخدار)
نام علمی: Pseudocerastes persicus
نام انگلیسی: Persian Horned Viper
ویژگیهای ظاهری
طول کل بدن 116 و طول دم 13 سانتیمتر است. رنگ بدن متنوع است. بدن به رنگ خاکستری، قهوهای روشن، خاکستری متمایل به سربی یا آبی و به همراه چهار سری خال درشت تیره بوده که دو سری از میانی آن به شکل زیگزاگ قرار گرفتهاند. دو خط مورب قهوهای تیره در دو طرف سر تا زیر چشم دیده میشود. سطح شکمی زرد روشن و گاهی سفید با خالهای ریز تیره رنگ است. یک سری خال قهوهای تیره در سطح جانبی بدن وجود دارد.
معمولاً دو زائده شاخ مانند در بالای چشم قابل مشاهده است. پولکهای سطح پشتی تیغه دارند و در 23 یا 25 ردیف قرار گرفتهاند. یک ردیف پولک در میان پولک رسترال و پولک بینی دیده میشود. پولکهای سطح شکمی 144 تا 163 و سطح زیر دم 38 تا 50 عدد هستند. پولک مخرجی منفرد است.
تغذیه
این گونه از پرندگان، دوزیستان و پستانداران کوچک تغذیه میکند.
زیستگاه، پراکندگی و فراوانی
افعی شاخدار ایرانی در شنزارها، صخرهها، درختچهها و زیرسنگها بافت میشود. این مار گونهی به مراتب ارامی است و از روشهای مختلفی برای خزیدن بهره میجوید، مانند حرکت از پهلو، مسیر مستقیم و مارپیج.
پراکندگی
پراکنش در جهان: این مار در کشورهای عراق، کویت، عربستان، ایران، افغانستان، پاکستان، عمان، امارات متحده عربی، اردن، ترکیه، آذربایجان، سوریه و فلسطین پراکندگی دارد.
پراکنش در تهران: در استانهای اصفهان، البرز، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، خراسان شمالی، خوزستان، زنجان، سمنان، سیستان و بلوچستان، فارس، قزوین، قم، کرمان، کهگیلویه و بویر احمد، مرکزی، هرمزگان، همدان و یزد دیده میشود.
زادآوری
این مار تخمگذار است و بین 11 تا 21 تخم میگذارد.
عادات و رفتار
این مار از روشهای مختلفی مانند حرکت از پهلو، مسیر مستقیم و موجی، جهت حرکت کردن استفاده میکند. این گونه، شب فعال است و تنها در فصول سرد است که میتوان آن را در هنگام روز و اوایل عصر دید. این مار، مار مهاجمی نیست اما در هنگام ترسیدن صدای "هیس هیس" بلندی تولید میکند. برخلاف جنس Cerastes قادر به پایین رفتن عمودی در شن نیست.
وضعیت حفاظتی
جمعیت این مار در ایران متوسط است. این مار در سطح بینالمللی در رده LC یا کمترین نگرانی و در سطح ملی در رده گونههای حمایت و حفاظت شده قرار دارد.
مار شاخدار ایرانی (افعی شاخدار)
منتشرشده در
خزندگان و دوزیستان سمیرم