کشیم کوچک

نام علمی: Tachybaptus ruficollis

نام انگلیسی: Little Grebe

ویژگی‌های ظاهری

طول بدن 25 تا 29 سانتیمتر و گستردگی بال‌ها 40 تا 45 سانتیمتر است. کوچک‌ترین عضو خانواده کشیم‌ها با منقار کوتاه و کلفت و گردن کوتاه است. نر و ماده هم‌شکل و دارای تغییرات فصلی هستند. پرنده بالغ در دوره جوجه‌آوری، روتنه قهوه‌ای پررنگ و زیرتنه قهوه‌ای کمرنگ دارد. لکه بلوطی مشخصی در چانه و جلوی گردن و لکه سبز مایل به زردی در دو طرف قاعده منقارش دیده می‌شود. فاقد دم و انتهای بدن گرد و سفید رنگ است. در خارج از این دوره، تارک سر، پشت گردن و روتنه به رنگ قهوه‌ای مات، گلو مایل به سفید و سایر بخش‌های بدن نخودی رنگ است. در پرنده نابالغ، تارک سر و روتنه قهوه‌ای تیره، دو طرف سر و گردن قهوه‌ای تیره تا قهوه‌ای نخودی و چانه سفید است.

ویژگی‌های زیستی

دریاچه‌ها و رودخانه‌های آرام و دارای گیاهان شناور، پهنه‌های آبی باز و مصب‌ها را به عنوان زیستگاه برمی‌گزیند. چندان اجتماعی نیست و در خارج از دوره جوجه‌آوری اغلب به تنهایی یا جفت، گاهی در دسته‌های کوچک دیده می‌شود. تمایل چندانی به پرواز ندارد و در هنگام احساس خطر به زیر آب غوص می‌کند و یا با آشفتگی و پس از پرواز کردن مسیری کوتاه، مجدداً بر سطح آب فرود می‌آید. اغلب از حشرات، نرمتنان، سخت‌پوستان، لارو دوزیستان و ماهی‌های کوچک تغذیه می‌کند و برای صید آن‌ها تا عمق یک تا دو متری در آب غوص می‌کند و به طور متوسط در حدود 10 تا 25 ثانیه در زیر آب می‌ماند.

جوجه‌آوری

از اواسط فروردین تا اواسط تیر و با تشکیل قلمرو در پیکره‌های آبی آغاز می‌شود. تک‌همسر است و آشیانه‌اش کپ‌هایی از الیاف گیاهان آبزی است که آن را به صورت شناور بر سطح آب با اتصال به گیاهان حاشیه‌ای بنا می‌کند. معمولاً چهار تا شش، گاهی دو تا هفت و به ندرت تا 10 تخم بیضی تا نیمه‌بیضی، صاف، سفید تا کرم رنگ و به ابعاد 37.8 × 26.2 میلی‌متر می‌گذارد. تفریخ تخم‌ها 19 تا 25 روز به طول می‌انجامد. جوجه‌ها در بدو تولد پوشیده از کرک هستند، معمولاً توسط پرنده نر مراقبت و تغذیه می‌شوند و در این زمان پرنده ماده اقدام به گذاشتن دومین یا سومین دسته تخم می‌کند. جوجه‌ها در حدود 42 روزگی مستقل می‌شوند.

پراکنش و فراوانی

مقیم تالاب‌های شمال، شمال‌غرب، غرب و جنوب کشور است و در مرکز، شرق، شمال‌شرق و جنوب‌شرق کشور نیز زمستان‌گذرانی می‌کند. همچنین در تالاب هامون و بخش کوچکی از سواحل جنوب‌شرقی کشور جوجه‌آوری می‌کند.

وضعیت حفاظت

در فهرست پرندگان حمایت شده جهانی و ملی قرار ندارد.