اردک کله سبز
نام علمی: Anas platyrhynchos
نام انگلیسی: Mallard
ویژگیهای ظاهری
طول بدن 50 تا 60 سانتیمتر و گستردگی بالها 81 تا 98 سانتیمتر است. از اردکهای رویآبچر بزرگجثه با آینه بالی بنفش و حاشیه سیاه و سفید است. نر و ماده متفاوت و دارای اندک تغییرات فصلی هستند. پرنده نر در دوره جوجهآوری بدن خاکستری، سر سبز و سینه بلوطی دارد که طوق سفید باریکی دور گردن آن دیده میشود. دم سفید رنگ است و دو پر سیاه روی آن به طرف بالا فر خورده است. پرنده ماده بدن قهوهای راهراه، تارک سر و خط چشمی تیره دارد. پرنده نر در دوره پرریزی شبیه به ماده است ولی به واسطه تارک سر سیاهتر، روتنه خاکستریتر و سینه خرمایی از ماده متمایز میشود. پرنده نابالغ شبیه به پرنده ماده است ولی ماتتر و خطوط روتنه باریکتر است.
ویژگیهای زیستی
آبهای شیرین راکد یا با جریان آرام، مصبها، گسترههای آبی لبشور و شور کمعمق دارای پناه، رودخانههای کمعمق و نیزارهای انبوه را به عنوان زیستگاه برمیگزیند. پرندهای اجتماعی است و در تمام طول سال در دستههای بزرگ به سر میبرد. پروازی سریع و قوی با بالزدنهای کمدامنه دارد و به طور عمودی از سطح آب به پرواز درمیآید. برای یافتن غذا آبهای کمعمق را فیلتر میکند و یا با فرو بردن سر و گردن درون آب تغذیه میکند. همهچیزخوار است ولی اغلب از مواد گیاهی و به مقدار کمتر از مواد جانوری مانند حلزونها، کرمها و بچههای قورباغه تغذیه میکند.
جوجهآوری
جوجهآوری از اوایل بهار آغاز میشود. تکهمسر است و آشیانهاش چالههای کوچک و کمعمق پوشیده شده از برگها، علوفه نرم و سایر مواد گیاهی است. آشیانه را معمولاً در سطح زمین و در لابهلای پوشش گیاهی بلند نظیر علفها و بوتههای نواحی تالابی بنا میکند و درونش را با کرک و پر میپوشاند. معمولاً 10 تا 12، گاهی هفت تا 16 تخم بیضی تا نیمه بیضی، صاف، صیقلی، سبز کمرنگ یا سبز مایل به آبی، گاهی کرم با تهرنگ سبز و به ابعاد 57.2 × 41 میلیمتر میگذارد. تفریخ تخمها 28 تا 29 روز به طول میانجامد. جوجهها در بدو تولد پوشیده از کرک، توانمند و برای تغذیه مستقل از والدین هستند و پس از خروج از تخم، توسط والدین به طرف آب هدایت میشوند. پرورش جوجهها 50 تا 60 روز طول میکشد.
پراکنش و فراوانی
به فراوانی در تمامی تالابهای ایران (به ندرت در بخشهای جنوب شرقی) زمستانگذرانی میکند. همچنین در تالابهای آذربایجان و نواحی جنوبی زاگرس تا استان فارس جوجهآوری میکند. تعداد کمی نیز در تالابهای جنوب دریای خزر در طول تابستان دیده میشود که به احتمال زیاد در این نواحی جوجهآوری میکنند.
وضعیت حفاظت
در فهرست پرندگان حمایتشده جهانی و ملی قرار ندارد.