سلیم طوقی کوچک
نام علمی: Charadrius dubius
نام انگلیسی: Little Ringed Plover
ویژگیهای ظاهری:
طول بدن 14 تا 15 سانتیمتر و گستردگی بالها 42 تا 48 سانتیمتر است. سلیمی کوچک جثه و باریک اندام است و شباهت زیادی به «سلیم طوقی» دارد ولی به واسطهٔ جثه کوچکتر، فقدان نوار بالی سفید، منقار کاملاً تیره، حلقهٔ چشمی زرد و پاهای صورتی مایل به خاکستری از آن تشخیص داده میشود. نر و ماده همشکل و دارای اندک تغییرات فصلی هستند. در پرندهٔ بالغ در دورهٔ جوجهآوری تارک سر و روتنه خاکستری مایل به قهوهای است. نقاب سیاه ناقصی روی صورت و طوق سینهای به نسبت پهنی به همین رنگ دارد. لکهٔ جلو پیشانی، طوق گلویی و سایر بخشهای زیرتنه سفید دیده میشود. در خارج از دورهٔ جوجهآوری سیاهی نقاب صورت و نوار سینه به رنگ قهوهای خاکی میگراید و جلو پیشانی و نوار ابرویی نخودی رنگ میشود. پرندهٔ نابالغ شبیه بالغها در پروبال زمستانه است ولی به واسطهٔ روتنهٔ قهوهای و حاشیهٔ رنگپریدهٔ پرها، فلسدار به نظر میرسد.
ویژگیهای زیستی:
سواحل رودخانهها و آبهای شیرین کمعمق، راکد و یا با جریانی آرام، مصبهای لبشور، پیكرههای آبی ساحلی، مناطق شنی و ماسهای و حاشیهٔ گلی تالابها را به عنوان زیستگاه برمیگزیند و از مناطق کوهستانی، جنگلی، مزارع و مراتع دوری میکند. چندان اجتماعی نیست و اغلب به تنهایی یا در دستههای کوچک دیده میشود. پروازی سریع دارد و هنگام بلند شدن از سطح زمین سراسیمه بال میزند. در اوایل دوران جوجهآوری پر سروصدا است ولی بعد از آن به شدت مخفیکار میشود. برای تغذیه معمولاً سطوح مرطوب و همچنین آبهای کمعمق را جستجو میکند. بیشتر از حشرات همچنین عنکبوتها و دیگر بیمهرههای کوچک تغذیه میکند.
جوجهآوری:
جوجهآوری این پرنده از اوایل فروردین آغاز میشود. تکهمسر است و آشیانهاش گودی کوچکی بر سطح زمین است، بدون پوشش یا با اندکی مواد گیاهی، سنگریزه و خار و خاشاک که آن را در زمینهای فاقد پوشش یا میان علفها میسازد. معمولاً چهار تخم، و گاهی سه تا پنج تخم گلابیشکل کوتاه تا بیضی، صاف، به رنگ خاکستری، شنی یا نخودی مایل به قهوهای با خالها و خطوط قهوهای، ارغوانی یا سیاه میگذارد. تفریخ تخمها 24 تا 26 روز طول میکشد. جوجهها در بدو تولد پوشیده از کرک، توانمند و برای تغذیه مستقل از والدین هستند. پرورش جوجهها 25 تا 27 روز به طول میانجامد. معمولاً دو دسته تخم در هر دوره جوجهآوری میگذارد.
پراکنش و فراوانی:
به صورت معمول و گسترده در تمامی تالابهای عمده و رودخانههای دایمی سراسر کشور تابستانگذرانی و جوجهآوری میکند. تعداد بسیار کمی نیز زمستانها در برخی تالابهای استانهای خوزستان و گیلان و سواحل خلیج فارس دیده میشوند.
وضعیت حفاظت:
در فهرست پرندگان حمایتشده جهانی و ملی قرار ندارد.