جغد کوچک

نام علمی: Athene noctua

نام انگلیسی: Little Owl

ویژگی‌های ظاهری:
طول بدن 21 تا 23 سانتیمتر و گستردگی بال‌ها 54 تا 58 سانتیمتر است. این پرنده جغدی کوچک‌جثه و چاق با بال‌ها و پاهای بلند و دم کوتاه است. نر و ماده هم‌شکل و فاقد تغییرات فصلی هستند. رنگ بدن از خاکستری مایل به قهوه‌ای تا نخودی مایل به خرمایی متغیر است. پرنده بالغ سر تخت و قهوه‌ای با خال‌های سفید دارد، دیسک صورت مشخص است و ابروی سفید و چشمان زرد به وضوح دیده می‌شود. روتنه قهوه‌ای با خال‌های سفید و زیرتنه سفید با رگه‌های پهن قهوه‌ای پررنگ مشاهده می‌شود. در پرواز، سه تا چهار نوار کمرنگ روی شاه‌پرهای پرواز و سه نوار نخودی روی پرهای دم به خوبی نمایان است. پرنده نابالغ رنگ خاکستری‌تری دارد و لکه‌های نخودی کمتری مشاهده می‌شود و رگه‌ها نازک‌تر هستند.

ویژگی‌های زیستی:
این پرنده در تپه‌ماهورها، مناطق پست دارای درختچه‌ها و بوته‌های پراکنده، دیواره‌های سنگی یا شیب‌های صخره‌ای، آبکندها، دره‌های تنگ، کال‌ها، دیواره‌های گلی حاشیه آبراهه‌های فصلی و کوهستان‌های بدون درخت نواحی خشک زیست می‌کند و از توده‌های درختی انبوه، پیکره‌های آبی و اراضی کشاورزی دوری می‌کند. برخلاف سایر جغدها، وابستگی کمی به درخت و درختزارها دارد و بیشتر در لبه‌های صخره‌ها و سازه‌های انسانی مانند دیوارهای گلی و آغل‌ها دیده می‌شود. این پرنده معمولاً در ارتفاع کم و شبیه به دارکوب‌ها در مسیری موجی شکل پرواز می‌کند، اما هنگام شکار یا فرار پروازی مستقیم‌تر با بال زدن‌های منظم‌تری دارد. وقتی احساس خطر می‌کند، به طور مکرر سر خود را بالا و پایین می‌کند. این پرنده از غروب آفتاب تا نیمه‌شب به شکار می‌پردازد و بیشتر از پستانداران و پرندگان کوچک، خزندگان، دوزیستان، سوسک‌ها، جیرجیرک‌ها و کرم‌های خاکی تغذیه می‌کند.

جوجه‌آوری:
جوجه‌آوری از اواخر فروردین آغاز می‌شود. این پرنده تک‌همسر است و آشیانه‌اش حفره‌ای فاقد پوشش است که آن را در تنه درختان، ساختمان‌ها، شکاف صخره‌ها و یا حفره‌های درون زمین می‌سازد. معمولاً سه تا پنج تخم بیضی تا نیمه‌بیضی کوتاه، صاف، به رنگ سفید و به ابعاد 29.6 × 35.6 میلی‌متر می‌گذارد. تفریخ تخم‌ها 28 تا 29 روز طول می‌کشد. جوجه‌ها در بدو تولد پوشیده از کرک، ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند. در حدود 28 روزگی آشیانه را ترک کرده و در حدود 35 روزگی پرواز می‌کنند، اما همچنان تا مدتی پس از آن در کنار والدین باقی می‌مانند.

پراکندگی و فراوانی:
این پرنده به طور معمول مقیم نواحی وسیعی از کشور است و در اطراف اغلب روستاهای نواحی خشک و نیمه‌خشک دیده می‌شود.

وضعیت حفاظت:
این پرنده در فهرست پرندگان حمایت‌شده ایران قرار دارد و دارای ارزش حفاظتی است.

Bottom of Form