ماهی خورک ابلق
نام علمی: Ceryle rudis
نام انگلیسی: Pied Kingfisher
ویژگیهای ظاهری:
طول بدن 24 تا 26 سانتیمتر و گستردگی بالها 45 تا 47 سانتیمتر است. ماهیخورکی درشتجثه که به واسطه بدن ابلق و منقار دراز، ضخیم و سیاه رنگش به آسانی از سایرین قابل تفکیک است. نر و ماده تا حد زیادی همشکل و فاقد تغییرات فصلی هستند. در پرنده بالغ روتنه سیاه همراه با رگههای سفید است. تارک سر و نوار چشمی سیاه و نوار ابرویی سفید دارد. زیرتنه سفید و دو نوار سیاه یکی پهن و دیگری نازک در سینه نمایان است که در پرنده ماده فقط نوار پهن دیده میشود. منقار و پاها نیز سیاه هستند. در پرواز لکه سفید بزرگی در قاعده شاهپرهای اولیه و نوارهای سیاه رنگی در مرکز و انتهای دم سفیدش دیده میشوند. پرنده نابالغ تا حد زیادی شبیه به بالغها است ولی نوار سینهای خاکستری رنگ دارد.
ویژگیهای زیستی:
مناطق باز در اطراف رودخانهها، آبراههها، کانالها، تالابها و خورها را به عنوان زیستگاه برمیگزیند. نسبت به سایر ماهیخورکها اجتماعیتر است و معمولاً در زمان استراحت، تغذیه و جوجهآوری به صورت گروهی دیده میشود. پروازی به نسبت آرامتر از «ماهیخورک کوچک» دارد. بیشتر از ماهیها، گاهی از سختپوستان، قورباغهها و حشرات آبزی تغذیه میکند. برای صید طعمه روی شاخهای بر فراز آب مینشیند و یا در جا بال میزند و پس از تعیین موقعیت طعمه به داخل آب شیرجه میرود.
جوجهآوری:
جوجهآوری از اوایل فروردین و با تشکیل قلمرو جوجهآوری و تغذیهای در حاشیه رودخانهها و آبهای شیرین راکد و غنی از مواد غذایی آغاز میشود. در مواقعی که محلهای تغذیه و جوجهآوری جدا از هم باشند، به شکل کلنی جوجهآوری میکنند و قلمرو آشیانه فقط به ناحیه کوچکی در کنار ورودی آشیانه محدود میشود. تک همسر است و آشیانهاش تونلی به طول 80 تا 250 سانتیمتر و به قطر حدود هفت سانتیمتر است که آن را در دیوارههای گلی عمودی یا تپههای ماسهای حفر میکند. معمولاً چهار و گاهی سه تا شش تخم بیضی کوتاه، صاف، تا حدی صیقلی، به رنگ سفید و به ابعاد 29.9 × 21.4 میلیمتر میگذارد. تفریخ تخمها 15 تا 19 روز به طول میانجامد. جوجهها در بدو تولد عریان، ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند. معمولاً جفتها از کمک یاوران (اغلب پرندگان نر جوان متولد سال قبل) در پرورش و مراقبت از جوجهها بهرهمند میشوند. پرورش جوجهها 24 تا 26 روز طول میکشد.
پراکنش و فراوانی:
مقیم تالابهای استانهای خوزستان، جنوب فارس و سواحل شمالی خلیج فارس است. در خارج از دوره جوجهآوری در مناطق شمالیتر از جمله استانهای تهران، آذربایجان غربی، اصفهان، کردستان و حتی برخی نواحی جنوبی دریای خزر دیده میشود.
وضعیت حفاظت:
در فهرست پرندگان حمایتشده جهانی و ملی قرار ندارد.