سسک درختی بزرگ
نام علمی: Hippolais languida
نام انگلیسی: Upcher`s Warbler
ویژگی‌های ظاهری:
طول بدن 14 تا 15 سانتیمتر و گستردگی بال‌ها 20 تا 23 سانتیمتر است. این پرنده سسکی متوسط‌جثه است و شباهت زیادی به «سسک درختی زیتونی» دارد، اما از آن جثهٔ کمی بزرگتر، تارک سر گردتر، بال‌ها و دم بلندتر و منقار و پاهای درازتری دارد. نر و ماده هم‌شکل و دارای تغییرات فصلی اندکی هستند.
پرندهٔ بالغ دارای نوار ابرویی کمرنگ و باریکی است که فقط تا چشم‌ها امتداد یافته است. تارک سر، پس‌گردن و روتنه خاکستری دارد. حاشیهٔ شاه‌پرهای ثانویه و شاه‌پرهای ردیف سوم رنگ پریده و لکهٔ نامشخصی روی بال‌ها تشکیل می‌دهند. پرهای دم خاکستری مایل به سیاه است. زیرتنه سفید مات است و در سینه، پهلوها و پوش‌پرهای زیر دم تا حدی نخودی است. نیم‌منقار بالایی خاکستری شاخی، نیم‌منقار پایین شاخی روشن یا مایل به زرد و پاها خاکستری تا سربی هستند. پرندهٔ نابالغ شبیه به بالغ‌ها است اما روتنه نخودی‌تر و زیرتنه کرم‌رنگ‌تر به نظر می‌رسد.
ویژگی‌های زیستی:
این پرنده استپ‌ها، قیچزارها و درختزارهای باز در مناطق نیمه‌بیابانی را به عنوان زیستگاه برمی‌گزیند. در سرزمین‌های زمستان‌گذرانی اغلب به تنهایی یا جفت دیده می‌شود و از اواخر زمستان اقدام به تشکیل قلمرو می‌کند. پروازش نسبت به «سسک درختی زیتونی» سنگین‌تر و آهسته‌تر است. زمانی که روی شاخه‌ها نشسته است، دم خود را به شکل چتر کمی می‌گستراند و آن را به شکل نیم‌دایره (نه به بالا و پایین مانند «سسک درختی زیتونی» و نه به بالا مانند «سسک درختی کوچک») تکان می‌دهد. این پرنده بیشتر از بی‌مهره‌ها تغذیه می‌کند و آنها را درون بوته‌ها و یا روی درختان جستجو می‌کند.
جوجه‌آوری:
جوجه‌آوری از اواخر فروردین و به صورت منزوی در بوته‌زارهای تنک واقع در مناطق خشک، شیب تپه‌ها و امتداد آبراهه‌ها در دره‌ها آغاز می‌شود. این پرنده تک‌همسر است و آشیانه‌هایش کاسه‌ای محکم از علوفه، ساقه‌های نازک و سایر الیاف گیاهی است که آن را بین شاخه‌های کوچک بوته‌ها و گاهی روی درختان می‌سازد و درونش را با علوفهٔ نرم، گل‌های گیاهان و مو می‌پوشاند.
معمولاً چهار تا پنج و گاهی سه تخم نیمه‌بیضی، صاف و صیقلی، صورتی کمرنگ با خال‌های پراکنده به رنگ سیاه تا خاکستری تیره و به ابعاد 18.9 × 13.6 میلی‌متر می‌گذارد. تفریخ تخم‌ها 13 تا 14 روز به طول میانجامد. جوجه‌ها در بدو تولد عریان، ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند. پرورش جوجه‌ها 11 تا 12 روز طول می‌کشد.
پراکنش و فراوانی:
این پرنده تابستان‌گذرانی معمول در نواحی غربی و جنوبی کشور از شمال غربی آذربایجان تا شرق استان سیستان و بلوچستان است و به صورت محلی در شمال شرقی خراسان و نیز استان سمنان جوجه‌آوری می‌کند. همچنین به صورت مهاجر عبوری به نسبت معمول بهاره و پاییزه در نواحی وسیعی از جنوب و شرق کشور دیده می‌شود. مشاهدات اندکی از این پرنده در نواحی جنوبی دریای خزر به ثبت رسیده است.
وضعیت حفاظت:
این پرنده در فهرست پرندگان حمایت‌شدهٔ جهانی و ملی قرار ندارد.
