برجن ماشین ساده ای بود که برای خرمن کوبیدن از آن استفاده می شد. این وسیله را به یک جفت گاو یا خر یا اسب می بستند و برای هدایت آن بچه ای روی آن می نشست و با حرکت آن به طور دایره وار، خرمن کوبیده می شد و زارع توسط دو دم فلزی یا چوبی، بافه را زیر و رو می کرد یا به اصطلاح عامه، پر خرمن را می انداخت.
اجزای تشکیل دهنده برجن
- تخته چوبی که جفت آن از چوب وول (vol) (کاج وحشی) بود و بچه ای بر روی آن می نشست تا برجن را براند. طول آن تقریبا یک متر و عرض آن 30 سانتی متر و ضخامت آن 5 سانتی متر بود.
- توپه (tuppeh): استوانه ای چوبی بود از جنس چوب درخت زردآلو به طول 70 سانتی متر و به قطر 10 سانتی متر که به دور آن حلقه ای آهنی به نام توه (tove) بسته شده بود و تعداد توپه در هر برجن 3 عدد و فاصله بین دو توپه تقریبا 30 سانتی متر بود. توپه وسط دارای 5 توه بود.
- اردال: چوب خمیده ای بود به طول تقریبی 5/1 متر که توپه ها به آن متصل می شدند. هر برجن دارای دو اردال بود.
- ورک: چوبی بود به طول 50 سانتی متر که اردال را به تخته وصل می کرد و تعداد آنها 4 عدد بود. فاصله هر دو ورک از هم 12 سانتی متر بود.
- بیشه (beise): دو چوب به طول 80 سانتی متر بود که به اردال ها وصل می شد تا برجن از استحکام قابل توجهی برخوردار باشد.
- یو (yo): چوبی از جنس درخت بید بود به طول 20/1 متر که 4 چوب کوچک تر به نام سمکه که طول هرکدام 50 سانتی متر و از جنس چوب ارژن بود، به فاصله 25 سانتی متر از یکدیگر به آن وصل می شد. اینن یو بر گردن خر می افتاد و کار سمکه ها این بود که یوغ را به طور صحیح بر گرده خر نگه دارد.
- قول: دو نمد به طول 1 متر و به عرض 30 سانتی متر بود که خوشه هایی از گندم یا جو در داخل آن می گذاشتند و آن را لوله کرده و به گردن خر می بستند تا یوغ را بر سر گرده خر نگهدارد.